ناسا در تلاش برای ساخت شبکیه مصنوعی چشم در فضا است
سازمان ملی فضایی و هوانوردی ایالات متحده که بیشتر آن را با نام ناسا میشناسیم در بخشی از ماموریت پرتاب بین المللی SpaceX Crew-4 که به تازگی به ایستگاه فضایی پرتاب شده است؛ آزمایشی تحت عنوان ساخت شبکیه چشم را پیش میبرد.
ناسا در این پروژه تحقیقاتی با که یکی از شرکتهای زیرمجموعه Farmington شروع به همکاری کرده تا شبکیههای مصنوعی چشم را بر پایه پروتئین طراحی و آن را توسعه دهند. در این پروژه ناسا قصد دارد تا از 200 لایه نازک جهت توسعه پروژه شبکیه مصنوعی استفاده کند. در سال 2020 قرارداد همکاری میان آژانس فضایی آمریکا با LambdaVision که یکی از شرکتهای معتبر سازنده تجهیزات فضایی در کنتاکی است؛ شکل گرفت و بودجهای حدودا 5 میلیون دلاری برای پروژه ساخت شبکیه مصنوعی بر پایه پروتئین در نظر گرفته شد.
با شروع بسته شدن تفاهم نامه میان ناسا و این شرکت، یکی از ماژولهای متعلق به آزمایشگاه شرکت CubeLab هوا و فضا SpaceTango را به خدمت گرفته تا به کمک متخصصان خود لایههای پروتئین را روی یکدیگر قرار داده و شبکیه را بسازند. این شبکیه ساخته شده به افراد دارای بیماریهای چشمی نظیر دژنراسیون ماکولا یا همان سن تباهی لکه زرد و رتینیت پیگمانتوزا که شبکیه آنها دچار اختلال شده است کمک میکند تا بینایی خود را بدست آورند.
در این شبکیه برای تشخیص نور از پروتئینهای فعال شده با نور با نام باکتریورودوپسین استفاده میشود که این روش نوعی تقلید از ویژگی طبیعی چشم است. حال پرسش اینجاست چرا دانشمندان ناسا در تلاشاند تا شبیکه مصنوعی را در فضا تولید کنند؟
گفتنی است در هنگام انجام این پروژه بر روی زمین، گرانش موجود سبب ایجاد ناخالصی و افت کیفیت شبکیه شده است. بنابراین این فرآیند به فضا انتقال پیدا کرد. لازم است بدانید CubeLab ادعا کرده فرآیند ساخت شبکیه مصنوعی چشم به صورت خودکار درحال انجام است و علاقهمندان میتوانند این فرآیند را به طور مستند از روی زمین مشاهد کنند.
یکی از موضوعات مهم تولید شبکیه مصنوعی چشم، توانایی جذب نور با همان دامنه جذب چشم انسان است. شبکیه داخلی چشم، قسمت مسئول در این فرآیند است که باید نور را به سیگنالهای مغز که توانایی پردازش آنها را دارند؛ تبدیل کند.
در یکی از جلسات توجیهی سازمان فضایی ناسا برای ماموریت Crew-4 یکی از دانشمندان مطرح ایستگاه فضایی بین المللی با نام هایدی پریس جزئیاتی در خصوص این پروژه آزمایشی ارائه داد و گفت: «محمولهای که برای این ماموریت به فضا در حال ارسال است؛ سومین محموله ارسالی مرتبط با پروژه آزمایش شبکیه مصنوعی خواهد بود. خوشبختانه دو محموله قبلی آزمایشات خود را با موفقیت و نتایج قابل قبول انجام دادند. ما در این دو آزمایش توانستیم دویست لایه پروتئین را برروی یکدیگر قرار دهیم و چند گام به ساخت شبکیه چشم مصنوعی نزدیک شویم.»
ایستگاه فضایی ایجاد شده به علت نبود اثرات گرانشی نظیر زمین مکان بسیار خوبی برای انجام اغلب آزمایشها و پروژههای پزشکی خواهد بود. دانشمندان این حوزه نیز در تلاش برای گسترش فناوری فوق پیچیده خود در این ایستگاهها هستند.